Edward Owens (1949­-2009) studeerde aan het Art Institute in Chicago wanneer Gregory Markopoulos er midden de jaren zestig de filmafdeling oprichtte. Owens, die schilder­ en beeldhouwkunst volgde, maakte toen al enkele jaren 8mm­-films. Markopoulos was zo onder de indruk van de maturiteit van zijn werk dat hij hem aanmoedigde om naar New York te verhuizen. De daaropvolgende vier jaar maakte Owens een reeks films die meer en meer gingen getuigen van een vormelijk meesterschap, dat geïnspireerd was door Markopoulos’ stijl maar toch een opmerkelijke eigenheid tentoonspreidde. Remembrance: A Portrait Study en Private Imaginings and Narrative Facts zijn beide gefilmd in Chicago en passen zijn formidabele repertoire van technieken toe op niet­-fictieve onderwerpen: zijn eigen familie en hun omgeving. Remembrance toont zijn moeder, Mildered Owens, en haar vrienden Irene Collins en Nettie Thomas. De vrouwen worden gefilmd terwijl ze drinken, roken en rondhangen. Hun gezich­ten zijn belicht als zeventiende­eeuwse schilderijen terwijl de soundtrack bezet wordt door popmuziek. Het beklemmend stille Private Imaginings and Narrative Facts combineert een majestatische voorstelling van zijn moeder met een fijngevoe­lig gebruik van ritme en superimpositie, die de kloof oproept tussen de realiteit van het huiselijk leven en verlangens naar luxe en verfijning. Ondanks lof van invloedrijke stemmen zoals Parker Tyler en Jonas Mekas, kende Owens filmcarrière al op zijn twintigste een tragisch einde. (Ed Halter)

“Edward Owens may well be one of the few for whom ‘amateur’ and ‘professional’ need have no significance whatsoever: true to his own native talents, with grim determination uncanny, whether the mind in the arts is for or against beauty or its opposite twin, chaos. So that with each subsequent struggle to complete a film he will leave us breathless with anticipation for his next work.” — Gregory Markopoulos

New digital preservations by The Film-Makers’ Cooperative.

“A montage of still and moving images, mixing and alternating black people and white people, fantasy and reality, a presidential suite and a mother’s kitchen: a sensitive, poetic evocation in the manner of the filmmaker’s Remembrance. Brilliantly colored and nostalgic, it comprises a magical transformation of painterly collage and still photographic sensibility into filmic time and space.” (Charles Boultenhouse)

Fronza Woods is geboren en grootgebracht in Detroit. Ze begon er haar professionele leven als junior copywriter bij een klein reclamebureau vooraleer ze in 1967 verhuisde naar New York. In een periode dat televisie toegankelijker werd voor niet-­blanken, ging ze aan het werk voor ABC News. Uiteindelijk leerde ze in het Women’s Interart Center haar eigen films maken, met de steun van Ellen Hovde en Muffie Meyer. Killing Time, over het dilemma van een vrouw die niet de juiste outfit vindt om haar wanhoopsdaad te plegen, onderzoekt de complexiteiten die eigen zijn aan het leven en het overleven. Naar aanleiding van een recente vertoning beschreef Richard Brody in The New Yorker deze film als “simpelweg één van de beste kortfilms die ik ooit heb gezien”. In Fannie’s Film voert een vijfenzestigjarige vrouw haar job uit als schoonmaakster in een dansstudio terwijl ze in voice­over vertelt over haar verwachtingen, ambities en gevoelens. Dit eerste deel van een onvoltooide reeks portretten gewijd aan “onzichtbare vrouwen” biedt “een brutale en briljante allegorie op vrouwen en film” (Manohla Dargis, The New York Times). Naast het maken van haar eigen films, werkte Woods als cameravrouw voor verschillende onafhankelijke films, als geluidsassistente voor John Sayles’ The Brother from Another Planet (1984), en actrice in Yvonne Rainers The Man Who Envied Women (1985). Ze gaf ook basislessen film aan de universiteit van Wisconsin, Milwaukee, waar ze een breder filmprogramma voor de zwarte gemeenschap creëerde en cureerde. Vandaag woont ze in het zuidwesten van Frankrijk.

“I like films about real people. I am inspired by almost everything but especially by struggle. I am interested in people who take on a challenge, no matter how great or small, and come to terms with it. What inspires me are people who don’t sit on life’s rump but have the courage, energy, and audacity not only to grab it by the horns, but to steer it as well.” — Fronza Woods 

English spoken, no subtitles

Prints courtesy of the Academy Film Archive and Women Make Films.

Camille Billops volgde eerst beeldhouwen aan de westkust voor ze in 1973 afstudeerde als beeldend kunstenaar aan het City College in haar nieuwe thuisstad New York. Samen met haar man, James Hatch, stichtte ze vervolgens de Hatch­-Billops Collection, een omvangrijk archief van de Afro­-Amerikaanse cultuurgeschiedenis. Ze maakten in de vroege jaren tachtig hun filmdebuut met Suzanne, Suzanne, de eerste in een reeks van films over Billops’ familie. De film schetst een portret van haar nicht, Suzanne Browning, die worstelt met een verleden van misbruik door haar ondertussen overleden vader en een daaropvolgende heroïneverslaving. Suzanne is genoodzaakt om het geweld van haar vader en de passiviteit van haar moeder, die ook onder zijn geweld leed, te begrijpen als de oorzaak van haar eigen zelfdestructieve gedrag. Na jaren van stilzwijgen zijn Suzanne en haar moeder eindelijk in staat om tijdens een zeer aangrijpend moment hun pijnlijke ervaringen met elkaar te delen. Billops’ emotioneel rauwe semi­-autobio­grafische aanpak werden omschreven als “a means to a new black documentary style” (B. Ruby Rich, Sight & Sound).

“I’ve always liked Camille Billops’s films. Suzanne Suzanne is one of my favourite films, because more than any other films by independent black filmmakers, she really compels people to think about the contradictions and complexities that beset people. We’re not used to women artists of any race exerting that kind of relationship to art.” — Bell Hooks

English spoken, no subtitles

Copy courtesy of The New York Public Library and Third World Newsreel.