7 - Atteyat Al-Abnoudy - Horse of Mud / Sad Song of Touha / The Sandwich / Seas of Thirst

4 April, 2020 - 16:00
SPHINX CINEMA

I don’t want to be labelled a women’s filmmaker because I make films about life, and women are only a part of this life. I make films about people who I know, who I relate to (class-wise speaking) — humble and poor people. About their struggle to live, about their joy, and about their dreams. I still learn from them, from what they are doing and of their wisdom about life. I give the floor to my people to speak out. That is why they call me ‘the poor people’s filmmaker’.

Atteyat Al-Abnoudy (1939-2018) werd geboren als Atteyat Awad Mahmoud Khalil in een arbeidersgezin in een klein dorp aan de Nijldelta. Ze was een kind van het Nasserisme en financierde haar studie rechten aan de universiteit van Caïro met werk als actrice en regieassistente in het theater. Begin de jaren 1970 besloot ze film te studeren aan het Caïro Hoger Instituut voor Cinema, waar ze Husan al-Tin maakte, wat niet alleen haar debuut was, maar ook de eerste Egyptische documentaire gerealiseerd door een vrouw. Haar focus op minder bevoorrechte en ondergerepresenteerde groepen in de Egyptische samenleving zou haar de bijnaam “filmmaker van de armen” opleveren, maar veroorzaakte ook een confrontatie met de censuur. “De censors zagen liever geen straatarme mensen na twintig jaar van revolutie in Egypte. Ze zien cinema, bij uitstek documentaire, als staatspropaganda. In zekere zin is het de schuld van de filmmakers die de voorbije twintig jaar documentaires hebben gemaakt. Zeker elf films handelden over de constructie van de nieuwe Aswandam, maar spraken enkel over de machines, de tractors en de ingenieurs. Niemand had het over de werkkrachten die leden en stierven door de bouw van deze dam.” Ondanks de beperkte circulatie, won Husan al-Tin tal van internationale prijzen. Vervolgens maakte ze haar afstudeerfilm Ughniyat Touha al-Hazina, een portret van straatartiesten in Caïro waarvoor ze samenwerkte met haar man, dichter en songschrijver Abdel Rahman Al-Abnoudy. Na haar verdere studies aan de International Film and Television School in Londen, bleef ze de dagelijkse strijd van sociaal en economisch gemarginaliseerde groepen in Egypte documenteren en de structurele ongelijkheid van het socio-economische systeem aan de kaak stellen. Vaak tot ongenoegen van de autoriteiten bekommerde ze zich in films als Al-Ahlam al-Mumkinna (1983) en Ayyam al-dimu-qratiya(1996) om het lot van Egyptische vrouwen. Tegen de stroom in wist Atteyat Al-Abnoudy meer dan dertig films te realiseren die wereldwijd vertoond werden maar zelden in haar eigen land. Voor haar dood in 2018 schonk ze haar nalatenschap aan de Cimatheque Alternative Film Centre in Caïro dat haar nalatenschap van een onafhankelijke en geëngageerde cinema blijft verspreiden.

 

In the presence of Nadia Kamel

Copies and texts courtesy of Asmaa Yehia El-Taher, Yasmin Desouki and Cimatheque — Alternative Film Centre in Cairo

Husan al-Tin (Horse of Mud)

Atteyat Al-Abnoudy
,
EG
,
1971
,
16mm
,
12'

In haar eerste film, gemaakt met een heel klein budget en geleend materiaal, schetst Atteyat Al-Abnoudy het basisproces achter het vervaardigen van leemblokken langs de Nijloevers. De censors weigerden de film omdat hij zeer arme mensen laat zien ondanks twintig jaar van revolutie in Egypte. Uiteindelijk verleenden ze toestemming voor niet-commerciële vertoningen waarna de film toch meer dan dertig internationale prijzen zou gaan winnen.

For the first time, the people talk about themselves, and we listen to their voices, not a cleverly written commentary on what the people are doing, like strangers coming from the sky, telling us what we are seeing now ... The brick factory workers dominate the screen: their faces, their hands and their suffering ... I worked on this 10-minute film for two years, because I had no money, and also because the bricks have to be dried in the sun. I shot the film at the end of the summer, and I had to wait till the next summer to complete it.

 

Arabic spoken, English subtitles

Film prints courtesy of Arsenal – Institute for Film and Video Art

Ughniyat Touha al-Hazina (Sad Song of Touha)

Atteyat Al-Abnoudy
,
EG
,
1972
,
16mm
,
12'

Ughniyat Touha al-Hazina, een portret van de straatartiesten in Caïro en in vele opzichten de zusterfilm van Husan al-Tin, is Al-Abnoudy’s tweede film en afstudeerwerk aan de filmschool in Caïro. Het kunstenaarschap van deze groep van vuurvreters, piepjonge slangenmensen en andere artiesten wordt gevat in niet-opdringerig camerawerk, vergezeld door de spaarzame en spokende voice-over van dichter Abdel Rahman Al-Abnoudy.

I don’t want to make films because of some beautiful subject or because there’s something fascinating me in the colours or anything like that. We always tend to see lovely houses and lovely hills, the decor and other fantastic things before us on the screen. But the poor people and the working class are not on the screen, when they have the right to be. When I talked to the young belly-dancer in Sad Song of Touha, for instance, she said she really would like to be a dancer in a cabaret, because she always goes to the cinema and sees these belly-dancers and beautiful girls. She said, ‘I would like to see myself on the screen.’ So I said, ‘why not!’”

 

Arabic spoken, English subtitles

Film prints courtesy of Arsenal – Institute for Film and Video Art

Al-Sandawich (The Sandwich)

Atteyat Al-Abnoudy
,
EG
,
1975
,
video
,
12'

Al-Sandawich schetst de dagelijkse leef- en werkomstandigheden van kinderen in Abnoud, een plattelandsdorp 600 km ten zuiden van Caïro waar de toeristentreinen richting het zuiden van Egypte doorheen passeren zonder halt te houden. Een jongen overstijgt er even zijn armoedig bestaan door met druppels geitenmelk een oud stuk brood in een speciale sandwich te transformeren.

I believe film is a language I can use to say many things, a poem, a short story. I once made a film without a single word in it about one day in the life of children in the village of Abnoud. At lunch, you know, they take their bread and go to the cow’s udder for milk, just to have something on the bread! That’s how poor they are.

 

Arabic spoken, English subtitles

Bihar al-’Attash (Seas of Thirst)

Atteyat Al-Abnoudy
,
EG
,
1980
,
video
,
44'

In Bihar al-’Attash ruilt Al-Abnoudy het zuiden van Egypte een keer voor het noordelijke landsgedeelte waar ze zich richt op gemeenschappen nabij de zoutmeren van El Borrolos tijdens een verraderlijke droogte. De veelzijdige lokale figuren contrasteren sterk met het dorre landschap rondom hen en bieden een aangrijpend totaalportret van een klasse die moet overleven.

As a human being, one can learn a great deal about people when working on a documentary film. I learned to wait for others and not have them wait for me. Watching the young girls and women carry tens of bricks on their heads passing before the camera one after the other, I considered capturing them from different angles but immediately stopped myself. I felt it was a form of injustice to exploit the labor of others as it happened before me for the sake of filmic content. I learned to respect them, to respect their presence, and to ensure that the camera is always brought to their level.

 

Arabic spoken, English subtitles