Mudar de Vida, de tweede en wellicht meest belangrijke film van Paulo Rocha, een van de spilfiguren van de Novo Cinema, is een rechtstreeks antwoord op Oliveira’s Acto da Primavera en een belangrijke voorloper van de radicale, documentair vormgegeven fictie van António Reis en Margarida Cordeiro. Rocha, betoverd door het afgelegen Portugese vissersdorp Furadouro, koos ervoor om geen traditionele documentaire te maken, maar wel de bijzonderheden van de mensen en de plek te betrekken in fictie, waarbij hij een melancholisch verhaal bedacht over een soldaat die terugkeert naar een veranderende wereld. Geïnspireerd door de ervaringen die hij opdeed tijdens het draaien van Oliveira’s Acto da Primavera, ‘castte’ Rocha de dorpelingen als zichzelf naast een aantal ervaren acteurs aangevoerd door de grote Isabel Ruth, die later een vaste actrice zou worden in de films van Oliveira. De poëzie van de lokale spreektaal wordt gevat in de getextureerde dialogen geschreven door Reis, die Rocha leerde kennen via Oliveira. Hoewel Mudar de Vida na de release via lovende kritieken gestaag een reputatie opbouwde — ondanks de controversiële uitbeelding van een gedesillusioneerde veteraan van de oorlog in Angola — stopte Rocha met filmmaken tot de jaren 1980. (Harvard Film Archive)

“António gave me a great lesson. He worked on the dialogues for six months, scratching and throwing them away. Every day thinner, always in a cold sweat, searching for the comma, the pause, the secret and expressive assonance. The dialogues, dragged out in irons, arrived at the filming at the last minute, and there was no time to reflect on them. It was only years later, when Mudar de Vida had its premiere in Tokyo, that I had the opportunity to study them. The work of translating them into Japanese was very slow, and only then could I discover the musical concision, the secret wealth of those phrases written with an infallible ear. How many dialogues in our language can compare to that?” (Paulo Rocha)

Portuguese spoken, English subtitles
Restored version courtesy of Cinemateca Portuguesa