Claire Denis

23 March, 2019 - 11 May, 2019
CINEMATEK, BRUSSEL

“On se croit d’amour / on se croit féroce
enraciné mais revient toujours / le temps du lien défait.” 
— Jean-Louis Murat,  Le Lien Défait

Deze song van Jean-Louis Murat vormt niet enkel het kloppend hart van één van de vele onvergetelijke scènes uit het werk van Claire Denis, het zinspeelt tevens op één van de thema’s die haar nauw aan het hart liggen: de kwetsbaarheid van menselijke relaties —  de filiatie tussen broer en zus in Nénette et Boni of vader en dochter in 35 Rhums, maar ook de passionele liaison tussen twee kortstondige minnaars in Vendredi soir of het beminnen als allesverslindende honger in Trouble Every Day. In dertig jaar tijd heeft Denis een eigenzinnig oeuvre opgebouwd die een wereld evoceert waarin amoureuze of familiale verwantschappen nooit vanzelfsprekend zijn, waarin personages zich tot elkaar verhouden in een voortdurend spel van aantrekken en afstoten.  

Het is de aandachtige observatie van personages die elkaar treffen doorheen ervaringen van verlangen, genot, pijn of angst die centraal staat in de cinema van Denis. “Het vastleggen op film van personages belichaamd door acteurs is wat me werkelijk interesseert,” liet ze ooit optekenen. Vandaar ook de vele dansscènes die als een leidraad lopen doorheen haar films: denk maar aan de vernoemde performance-scène uit J'ai pas sommeil, maar ook de al even fenomenale dansstukken uit Beau Travail of 35 Rhums. Het zijn stuk voor stuk pulserende momenten die model staan voor de enorme emotionele zeggingskracht die ze weet te puren uit het geduldig en intuïtief observeren van bewegende lichamen die zich een verhouding proberen aan te meten tot een omgeving waar ze niet altijd thuishoren.  

Muziek is niet toevallig een toonaangevende factor in Denis’ films: ze beschouwt muziek als een “bondgenoot” die haar leven en werk heeft begeleid sinds Frankrijk haar habitat werd, nadat ze haar eerste dertien levensjaren met haar ouders had doorgebracht in verschillende koloniale voorposten in Afrika. Die jeugdervaring resoneert nadrukkelijk door in haar debuut Chocolat en White Material, die beide een ontluisterend beeld schetsen van de blessures en naweeën van het Frans kolonialisme in Afrika. Maar de bekommernis om de ervaring van ontheemdheid en de verhouding tot andersheid laat zich ook voelen in de literaire inspiratiebronnen die in haar films doorzinderen, gaande van Frantz Fanon’s studie van de psychische effecten van kolonisering tot William Faulkner’s portrettering van de brutaliteit van patriarchische en raciale oppressie.  

Het verlangen om een film te maken is het verlangen om anderen te zien,” aldus Claire Denis. Of de aandacht nu uitgaat naar een corps van het Franse vreemdelingenlegioen in Djibouti (Beau Travail), migrantengemeenschappen in de marges van Parijs (J'ai pas sommeil), of, recent nog, een gevangenisschip in een ander zonnestelsel (High Life): telkens opnieuw laten haar films zich opmerken door een zoekende, aftastende gevoeligheid ten opzichte van werelden die niet noodzakelijk de hare zijn. Een gevoeligheid die ze graag deelt met compagnons de route zoals cinematografe Agnès Godard, co-scenarist Jean-Pol Fargeau, monteuse Nelly Quettier, componist Stuart A. Staples en acteurs zoals Alex Descas, Grégoire Colin, Vincent Gallo of Béatrice Dalle. Voor Claire Denis impliceert filmmaken immers nooit minder dan het “aangaan van een relatie”, in een innige zoektocht naar een verbondenheid in verwondering, waarvan de weerklank altijd onzeker zal zijn.        

In conjunctie met de Belgische release van High Life organiseren CINEMATEK en Courtisane een retrospectieve van het werk van Claire Denis.  

Met de steun van de Franse ambassade in Brussel.  

Voor meer info en tickets: www.cinematek.be

Chocolat

23 March, 2019 - 21:00
CINEMATEK, Brussel

Man No Run

24 March, 2019 - 19:00
CINEMATEK, Brussel

US Go Home

30 March, 2019 - 18:0011 April, 2019 - 20:00
CINEMATEK, Brussels

L'Intrus

23 April, 2019 - 19:00
CINEMATEK, Brussel

35 Rhums

1 May, 2019 - 19:00
CINEMATEK, Brussel